Papieskie Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej w Pompejach to jedno z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych we Włoszech i na świecie. Znane ze swojej niezwykłej historii, pięknej architektury i cudownego obrazu Matki Bożej Pompejańskiej, przyciąga każdego roku tysiące wiernych.
Początki Sanktuarium – niezwykła misja Bartłomieja Longo
Historia Sanktuarium w Pompejach zaczyna się w XIX wieku, kiedy to Bartłomiej Longo, świecki tercjarz dominikański i były prawnik, zaangażował się w szerzenie kultu Matki Bożej Różańcowej. W 1875 roku sprowadził do ówczesnej podupadłej parafii w Pompejach obraz Matki Bożej Różańcowej, który stał się centrum nowo powstającego sanktuarium.
Dzięki wsparciu biskupa Noli, Giuseppa Formisaniego, Longo rozpoczął zbiórkę funduszy na budowę świątyni. Kamień węgielny pod budowę położono 8 maja 1876 roku. Projekt kościoła opracował Antonio Cua, profesor uniwersytetu w Neapolu, który swoją pracę wykonał bez wynagrodzenia. Pierwotny kościół, ukończony w 1891 roku, miał powierzchnię 420 m² i został konsekrowany przez kardynała Raffaele Monaco la Valetta. Wkrótce potem Longo podarował kościół papieżowi Leonowi XIII, który mianował się jego proboszczem – tradycja ta trwa do dziś, a każdy kolejny papież pełni symboliczną funkcję proboszcza sanktuarium.
Rozbudowa i rozwój sanktuarium
Rosnąca liczba pielgrzymów sprawiła, że w latach 1934–1939 dokonano znacznej rozbudowy świątyni. Powiększono główną kopułę, dobudowano dwie nawy boczne, a powierzchnia bazyliki wzrosła do 2000 m². Za przebudowę odpowiadał architekt Spirito Mario Chiapetta. W latach 1912–1925 powstała także imponująca dzwonnica o wysokości 80 metrów według projektu Aristide Leonori.
Sanktuarium odwiedzili trzej papieże: Jan Paweł II (1979, 2003), Benedykt XVI (2008) oraz Franciszek (2015), podkreślając jego znaczenie dla Kościoła katolickiego i kultu maryjnego.
Cudowny obraz Matki Bożej Pompejańskiej
Najważniejszym skarbem sanktuarium jest obraz Matki Bożej Pompejańskiej, znajdujący się w głównym ołtarzu. Przedstawia on Maryję siedzącą na tronie z Dzieciątkiem Jezus na kolanach. U Jej stóp klęczą św. Dominik i św. Katarzyna ze Sieny, którym Matka Boża i Jezus wręczają różańce. Obraz otacza krąg z 12 gwiazd.
Historia tego dzieła jest niezwykle interesująca. Bartłomiej Longo nabył je w 1875 roku w Neapolu od zakonnicy s. Marii Concetty de Litalla, jednak jego pierwotny wygląd nie wzbudzał zachwytu. Obraz był zniszczony, popękany i wymagał gruntownej renowacji. Mimo początkowych wątpliwości Longo zdecydował się przyjąć go i umieścić w Pompejach. W kolejnych latach obraz przeszedł kilka konserwacji i modyfikacji – m.in. postać św. Róży z Limy została przemalowana na św. Katarzynę ze Sieny.
W 1887 roku papież Leon XIII koronował obraz, uznając go za cudowny. Po renowacji w 1963 roku obraz został ponownie koronowany przez papieża Pawła VI. Dzień 13 listopada – rocznica przybycia obrazu do Pompejów – obchodzony jest corocznie jako uroczystość maryjna.
Duchowe znaczenie Sanktuarium w Pompejach
Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej w Pompejach to nie tylko miejsce o ogromnym znaczeniu historycznym, ale przede wszystkim przestrzeń duchowego odrodzenia. Pielgrzymi przybywają tu, aby odmawiać Nowennę Pompejańską – jedną z najbardziej znanych i skutecznych modlitw różańcowych, która ma swoje źródło właśnie w Pompejach.